ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ - ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Ή ΕΞΑΝΤΛΗΣΗ ΕΝΔΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ

Τεράστια δημοσιότητα έχει λάβει το ζήτημα της διεκδίκησης αναδρομικών περικοπών των συντάξεων, ενώ οι συνταξιούχοι σπεύδουν κατά εκατοντάδες χιλιάδες να καταθέσουν αιτήσεις για επιστροφή των περικοπών που ως γνωστόν έχουν κριθεί αντισυνταγματικές (Ολομέλεια ΣτΕ 2287-8/2015). Με το παρόν θα επιχειρήσουμε μια σύντομη επισκόπηση και ενημέρωση:

Με την απόφαση αυτή εκρίθησαν αντισυνταγματικές οι διατάξεις του άρθρου 6 του ν. 4051/2012 και του άρθρου πρώτου παρ. ΙΑ υποπαρ. ΙΑ.5 περ. 1 του ν. 4093/2012, (περικοπές συντάξεων). Περαιτέρω με την ίδια απόφαση (που εκδόθηκε κατά τις διατάξεις του 3900/2010-πιλοτική δίκη) το δικαστήριο όρισε (σκέψη 26)  ότι οι συνέπειες της αντισυνταγματικότητας των επιμάχων διατάξεων θα επέλθουν μετά την δημοσίευση της παρούσης αποφάσεως (10.6.2015).

Κατά συνέπεια από 1.7.2015 η Πολιτεία όφειλε να συμμορφωθεί με την απόφαση αυτή της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας και να επιστρέψει στους συνταξιούχους τις παράνομες αυτές περικοπές των συντάξεων. Για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες αυτές και σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.4387/2016 άλλαξε τον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων, ενώ όρισε στον ίδιο Νόμο, ότι θα πρέπει να επανυπολογιστούν όλες οι συντάξεις. Άσχετο είναι το ζήτημα ότι, παρά τα όσα ορίζει ο Νόμος, μέχρι σήμερα το αν θα εφαρμοστεί ο επανυπολογισμός των συντάξεων αποτελεί πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης.

Είναι βέβαιον λοιπόν πως έκαστος συνταξιούχος έχει αξίωση να ζητήσει δικαστικώς και μετά πάσης βεβαιότητας θα δικαιωθεί τις περικοπές που έχουν επιβληθεί στη σύνταξή του με τις ανωτέρω διατάξεις από 1.7.2015 και μετά.

Αντίστοιχες αποφάσεις Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών έχουν ήδη δημοσιευτεί στην ιστοσελίδα του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών (με πρόσβαση σε όλους τους πολίτες) - Επίκαιρη Νομολογία, τις οποίες μπορείτε να βρείτε εδώ.

Περαιτέρω γίνεται λόγος και αναγράφηκε σε δελτίο τύπου του Υπουργείου περί της υποχρεώσεως εξαντλήσεως των ενδίκων μέσων!! από το Δημόσιο και τους ΦΚΑ (ΕΦΚΑ και ΕΤΕΑΕΠ). Φοβάμαι πως η άποψη αυτή δεν ευρίσκει έρεισμα στη Νομοθεσία παρά μόνο σε μια απαρχαιωμένη εγκύκλιο του Υπουργείου Οικονομικών, η οποία ελέγχεται για τη νομιμότητά της.

Αντίθετα υπάρχει υποχρέωση σεβασμού των Δικαστικών Αποφάσεων και ιδίως αυτών που προέρχονται από Ανώτατα Δικαστήρια και κρίνουν αντισυνταγματικές διατάξεις, κάτι που επιβάλλεται και από τις αρχές της Χρηστής Διοίκησης, δηλαδή η Πολιτεία να μην υποβάλλει τον διοικούμενο σε πολυέξοδους δικαστικούς αγώνες για θέματα που έχουν κριθεί νομολογιακά. 

Κυρίως όμως υπάρχει υποχρέωση της Δημόσιας Διοίκησης που απορρέει από το ρητά προβλεπόμενο στις δικονομικές διατάξεις καθήκον αληθείας να μην ασκεί προφανή αβάσιμα και αστήρικτα ένδικα μέσα. Για το λόγο αυτό και σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.3086/2002 στο Δημόσιο και στα ΝΠΔΔ (όπως ο ΕΦΚΑ - 62 παρ.3 Ν.4387/2016) που λειτουργεί Γραφείο Νομικού Συμβουλίου του Κράτους λειτουργούν επιτροπές που αποφασίζουν για την άσκηση ή μη ενδίκων μέσων κατ'αποφάσεων.

Θα πρέπει να σημειωθεί πως  κατά τον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας και την Νομοθεσία περί ΣτΕ (ΠΔ 18/1989) τίθενται αυστηροί κανόνες απαραδέκτου (εφέσεως και αναιρέσεως στο ΣτΕ) λόγω ποσού, τους οποίους φυσικά δεν λαμβάνει υπόψη του το δελτίο τύπου. Ήδη δε από ετών ως προϋπόθεση του παραδεκτού της αναιρέσεως στο ΣτΕ αποτελεί η μη ύπαρξη αντίθετης νομολογίας αυτού (άρθρο 12 Ν.3900/2010). 

Ενώ δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που το Συμβούλιο Επιρατείας επιβάλλει χρηματικές ποινές κατά του Δημοσίου και του τ.ΙΚΑ σε περιπτώσεις ασκήσεως αβασίμων ενδίκων μέσων, όπως η ΣτΕ 4159/2011 που επέβαλε χρηματική ποινή κατά του τ.ΙΚΑ για άσκηση αβασίμου ενδίκου μέσου σε υπόθεση που το νομικό της ζήτημα έχει κριθεί από τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου.

Μετά από όλα αυτά καθίσταται βέβαιον πως η Πολιτεία πρέπει να σεβαστεί τα μαζικά αιτήματα των συνταξιούχων και να επιστρέψει τις παράνομες μειώσεις των συντάξεων.