Εισφορές Πρόνοιας

* Νομίζουμε πως η επωνυμία του Υπουργείου έχει αλλάξει εδώ και πάνω από δύο χρόνια!

Αφού έχουμε χάσει το λογαριασμό πια με τις τροποποιήσεις του άρθρου 35 του Ν.4387/2016 (4 ή 5 σε λιγότερο από ένα χρόνο) ήρθε και η σχετική εγκύκλιος του Υπουργείου για τις εισφορές Πρόνοιας, την οποία μπορείτε να κατεβάσετε ολόκληρη από εδώ: 

Αναφορικά με τις εισφορές Πρόνοιας των εμμίσθων δικηγόρων παλαιών ασφαλισμένων έχουμε ήδη εκφράσει τη νομική άποψη μας σε προηγούμενη ανάρτηση, με αφορμή την εγκύκλιο 28/2017 του ΕΦΚΑ, ενώ έχει εκδοθεί και κοινοποιηθεί αρμοδίως και σχετική γνωμοδότηση του Γ΄Τμήματος της ΔΝΥ του ΕΦΚΑ.

Ας ξεκινήσουμε με τη ρύθμιση του Νόμου:

" Στο ΦΕΚ 38/28.4.2017, τεύχος Α΄, δημοσιεύτηκε ο νόμος 4461/2017, με το άρθρο 96 του οποίου, αντικαθίσταται η περίπτωση β΄ της παρ. 2 του άρθρου 35 του ν. 4387/2016 (Α΄ 85) ως εξής:

 «Τα έσοδα από τις ασφαλιστικές εισφορές των ασφαλισµένων και των εργοδοτών, όπου προβλέπεται εργοδοτική εισφορά για τους µέχρι 31.12.1992 ασφαλισµένους µισθωτούς. Από 1.1.2017 το ποσό της µηνιαίας εισφοράς στον Κλάδο Εφάπαξ Παροχών του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π. των ασφαλισµένων από 1.1.1993 και εφεξής µισθωτών και όλων των πριν και µετά την 1.1.1993 ασφαλισµένων αυτοτελώς απασχολούµενων, ορίζεται σε ποσοστό 4%, υπολογιζόµενο για τους µισθωτούς επί των ασφαλιστέων αποδοχών τους, όπως προσδιορίζονται στα άρθρα 5 και 38, και για τους αυτοτελώς απασχολούµενους επί του εισοδήµατός τους, όπως ειδικότερα προσδιορίζεται στο άρθρο 39, εφαρµοζοµένου και του άρθρου 98. Για το ύψος και τον τρόπο υπολογισµού των εισφορών των µέχρι 31.12.1992 ασφαλισµένων µισθωτών, εφαρµόζονται οι επιµέρους καταστατικές διατάξεις των εντασσόµενων ταµείων, τοµέων, κλάδων και λογαριασµών προνοίας στο Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π., µε εξαίρεση τους µισθωτούς ασφαλισµένους στους τοµείς προνοίας του τ. ΕΤΑΠ - ΜΜΕ, των οποίων τα ποσοστά εισφορών υπολογίζονται επί των ασφαλιστέων αποδοχών τους, όπως προσδιορίζονται στο άρθρο 38 του παρόντος. Κάθε άλλη διάταξη που ρυθµίζει το θέµα διαφορετικά καταργείται.»

Η εγκύκλιος ξεκινάει ορθά και σύμφωνα με τους ορισμούς του Νόμου, όμως στο κεφάλαιο Γ΄εισάγει ειδική ρύθμιση - εξαίρεση (η οποία ουδόλως ευρίσκει έρεισμα στη διάταξη του άρθρου 35), ως εξής:

" Γ. Στους Δικηγόρους, Μηχανικούς και Υγειονομικούς, “παλαιούς” ασφαλισμένους στον Κλάδο Πρόνοιας του πρώην ΕΤΑΑ, που παρέχουν μισθωτή εργασία ή απασχολούνται με έμμισθη εντολή, δεν εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα του τρίτου εδαφίου του κοινοποιούμενου άρθρου 96, αφού το εδάφιο αυτό αναφέρεται σε “παλαιούς” ασφαλισμένους σε πρώην φορείς πρόνοιας μισθωτών . Κατόπιν των ανωτέρω, τα πρόσωπα αυτά, που ασφαλίζονταν σε πρώην φορείς αυτοαπασχολουμένων, από 1-1-2017: - καταβάλλουν την προβλεπόμενη εισφορά 4 % των αυτοτελώς απασχολούμενων, και - βάση υπολογισμού της ανωτέρω εισφοράς αποτελούν οι αποδοχές του άρθρου 38 όπως αντίστοιχα προβλέπεται για την κύρια ασφάλιση των προσώπων αυτών στον ΕΦΚΑ" 

Έχουμε δηλαδή μια αδικαιολόγητη εξαίρεση των ασφαλισμένων του τ.ΕΤΑΑ, η οποία, όσο και αν μελετήσαμε τη διάταξη, δεν βρίσκει έρεισμα στο Νόμο. 

Σε πρόσφατο άρθρο μας στην ΕΔΚΑ (58 – 2016 σελ.601), γράψαμε: "Από την ερμηνεία της άνω διατάξεως, προκύπτει υποχρέωση εισφοράς πρόνοιας για τους εμμίσθους δικηγόρους:

Α. Παλαιοί ασφαλισμένοι: α) Για την έμμισθη απασχόληση ετήσια εισφορά  332,76 Ευρώ (110,92 έμμισθος - 221,84 εντολέας), β) Για το ελεύθερο επάγγελμα 4% επί του ΚΦΑ του προηγουμένου έτους.
Β. Νέοι ασφαλισμένοι: α) Για την έμμισθη απασχόληση εισφορά 4% επί των αποδοχών που βαρύνει μόνο το δικηγόρο και β) Για το ελεύθερο επάγγελμα 4% επί του ΚΦΑ του προηγουμένου έτους.»

Η εγκύκλιος παραβιάζει ευθέως τόσον το γράμμα όσον και το πνεύμα του Νόμου. Και τούτο διττώς, καθόσον ήδη από το πρώτο εδάφιο της διατάξεως ο Νομοθέτης διατήρησε την υποχρέωση συμμετοχής των εργοδοτών στην εισφορά πρόνοιας, όπου υπήρχε, για τους μέχρι 31.12.1992 ασφαλισμένους, κάτι που επανέλαβε με το προτελευταίο εδάφιο της διάταξης, όπου ρητώς όρισε ότι για τους μέχρι 31.12.1992 ασφαλισμένους εφαρμόζονται οι επιμέρους καταστατικές διατάξεις των εντασσομένων ταμείων, τομέων κλάδων και λογαριασμών πρόνοιας. Κατά συνέπεια είναι σαφές ότι οι παλαιοί ασφαλισμένοι έμμισθοι δικηγόροι, θα πρέπει να συνεχίσουν να καταβάλλουν την παλαιά εισφορά πρόνοιας 332,76 ευρώ ετησίως (2/3 εργοδότης και 1/3 ο εργοδότης). Αντίστοιχα οι έμμισθοι Μηχανικοί και Υγειονομικοί παλαιοί ασφαλισμένοι θα συνεχίσουν να καταβάλουν τις αντίστοιχες παλαιές εισφορές.

Η εγκύκλιος προκειμένου να δικαιολογήσει την εξαίρεση των εμμίσθων δικηγόρων, μηχανικών, υγειονομικών "παλαιών ασφαλισμένων" αναφέρει πως το εδάφιο γ "αναφέρεται σε "παλαιούς" ασφαλισμένου σε πρώην φορείς πρόνοιας μισθωτών".

Η αιτιολογία αυτή είναι παντελώς εσφαλμένη, για τους εξής λόγους:

1. Από τη γραμματική ερμηνεία της ίδιας της διάταξης του γ΄εδαφίου, την οποία παραθέτουμε αυτολεξεί: "Για το ύψος και τον τρόπο υπολογισµού των εισφορών των µέχρι 31.12.1992 ασφαλισµένων µισθωτών, εφαρµόζονται οι επιµέρους καταστατικές διατάξεις των εντασσόµενων ταµείων, τοµέων, κλάδων και λογαριασµών προνοίας στο Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π., µε εξαίρεση τους µισθωτούς ασφαλισµένους στους τοµείς προνοίας του τ. ΕΤΑΠ - ΜΜΕ, των οποίων τα ποσοστά εισφορών υπολογίζονται επί των ασφαλιστέων αποδοχών τους, όπως προσδιορίζονται στο άρθρο 38 του παρόντος." 

ΠΟΥΘΕΝΑ στη διάταξη δεν αναφέρεται ότι αφορά σε ασφαλισμένους σε πρώην φορείς πρόνοιας μισθωτών, η διάταξη αντίθετα αναφέρεται ΑΔΙΑΚΡΊΤΩΣ περί εντασσομένων ταμείων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών προνοίας στο ΕΤΕΑΕΠ.

2. Φέρεται πως οι ενταχθέντες στον ΕΦΚΑ Τομείς είναι Τομείς αυτοαπασχολουμένων (προφανώς εκ της επωνυμίας του ΕΤΑΑ), αλλά άπαντες οι Τομείς του ΕΤΑΑ ασφάλιζαν και ασφαλίζουν εμμίσθους ασφαλισμένους και μάλιστα σε υψηλά ποσοστά επί του συνόλου. Π.Χ. στο τ.ΤΑΝ ασφαλίζονται πλην των εμμίσθων δικηγόρων, Δικαστές, Μέλη του ΝΣΚ, δικαστικοί υπάλληλοι, ακόμη και οι υπάλληλοι του Ταμείου. Αντίστοιχα στο τ.ΤΣΜΕΔΕ και τ.ΤΣΑΥ ασφαλίζονται κατά χιλιάδες έμμισθοι ασφαλισμένοι και μάλιστα απασχολούμενοι με εξηρτημένη εργασία συνήθως.

3. Αυτή η ίδια η εγκύκλιος αυτοαναιρείται όταν δέχεται ως παλαιούς ασφαλισμένους έμμισθους ασφαλισμένους του Τομέα Ιδιοκτητών Τύπου ή Εφημεριδοπωλών, που προφανώς είναι Τομείς που ασφαλίζουν κυρίως αυτοαπασχολουμένους.

4. Η εγκύκλιος παραλείπει ότι η υποχρέωση συμμετοχής των εργοδοτών στην εισφορά πρόνοιας των παλαιών ασφαλισμένων προκύπτει ΡΗΤΩΣ ΚΑΙ ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΩΣ και από το πρώτο εδάφιο της διάταξης, το οποίο ορίζει: "Τα έσοδα από τις ασφαλιστικές εισφορές των ασφαλισµένων και των εργοδοτών, όπου προβλέπεται εργοδοτική εισφορά για τους µέχρι 31.12.1992 ασφαλισµένους µισθωτούς" 

5. Τελευταίο και κυριότερο, το επιχείρημα ότι οι έμμισθοι δικηγόροι (ως και οι μισθωτοί μηχανικοί και υγειονομικοί) δεν είναι μισθωτοί αλλά αυτοαπασχολούμενοι,   έρχεται σε αντίθεση με τη ρητή διάταξη του άρθρου 38 του Νόμου, η οποία ρητώς πλέον αντιμετωπίζει κατά πλάσμα δικαίου τους εμμίσθους δικηγόρους ως μισθωτούς ως προς τις ασφαλιστικές τους υποχρεώσεις (αλλά και παροχές) πάντα σε σχέση με τη σύμβαση παγίας αντιμισθίας. Δεν είναι δυνατόν οι έμμισθοι δικηγόροι να αντιμετωπίζονται ως μισθωτοί για τις εισφορές του άρθρου 38 (κύρια σύνταξη), 41 (υγειονομική περίθαλψη) και 97 (επικουρική ασφάλιση), ενώ αντίθετα να αντιμετωπίζονται ως ελεύθεροι επαγγελματίες για το άρθρο 35 του ιδίου Νόμου. Πολύ δε περισσότερο αφού για το ελεύθερο επάγγελμα καταβάλλουν ασφαλιστική εισφορά 4% επί του καθαρού φορολογητέου αποτελέσματος.

Κατόπιν των ανωτέρω δεν απομένει άλλη λύση, παρά η διόρθωση της εγκυκλίου από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου. 

Καλούμε τους συναδέλφους σε συνάντηση και οργάνωση των περαιτέρω ενεργειών μας στο ΔΣΑ στις 6.9.2017 και ώρα 17:00.